Göz eti (pterjium), gözün beyaz kısmı olan skleranın üzerinde oluşan ve korneaya doğru büyüyen, genellikle üçgen şeklinde bir doku büyümesidir. UV ışınlarına aşırı maruz kalma, rüzgârlı veya tozlu ortamlarda bulunmak göz etine neden olabilir. Tedavisi genellikle cerrahidir ve konjonktival otogreft tekniği kullanılmaktadır.
Göz Eti (Pterjium) Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
Halk arasında “gözde et yürümesi” olarak bilinen “pterjium” hastalığı gözün şeffaf tabakası olan kornea tabakasına doğru, beyaz kısımdan konjonktiva dediğimiz et dokusunun yürümesiyle meydana gelmektedir.
Açık havada çalışan, UV ışınlarına maruz kalan insanlarda daha sık görülmektedir. Türkiye’de % 2 ile 4 arasındadır.
Göz Eti (Pterjium) Neden Olur?
UV ışınlarına aşırı maruz kalma, rüzgâr, toz, kum, sigara dumanı, kuru hava gibi göz yüzeyini tahriş edici çevresel faktörlerin yanı sıra genetik ve travmatik faktörler de göz etlerinin (pterjium) oluşumuna neden olmaktadır.
Göz Eti (Pterjium) Belirtileri Nelerdir?
Göz etinin (pterjium) çok erken dönemde belirtileri olmayabilir fakat zamanla;
- Gözde yanma veya kaşıntı hissi.
- Gözde kızarıklık.
- Gözde sulanma.
- Görme alanında bulanıklık.
- Görme bozukluğu gibi şikâyetlere neden olmaktadır.
Ayrıca kornea dokusuna doğru ilerleyen göz eti astigmata neden olabilir.
Göz Eti (Pterjium) Oluşmaması İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?
Göz eti (pterjium) oluşmaması için;
- Güneş gözlüğü ile güneşten korunmalı.
- Koruyucu gözlük takılmalı.
- Çok tozlu, rüzgârlı vs. ortamlardan kaçınılmalı.
- Gözü rahatsız eden ortamlarda isek arada gözyaşı damlası kullanılmalıdır.
Göz Eti (Pterjium) Tedavisi Nasıl Olur?
Göz eti (pterjium) ilaçla tedavi edilebilen bir hastalık değildir.
Çok erken dönemde göz eti (pterjium) küçükse ve belirtisi yoksa düzenli göz muayeneleri ile büyümesi takip edilir. İltihabı azaltmak için hekimin önereceği gözyaşı damlaları veya suni gözyaşları kullanılabilir.
Göz etinin (pterjium) ilerlemesi durumunda cerrahi müdahale gerekmektedir. Göz etinin (pterjium) tedavisi için genellikle konjonktival otogreft yöntemi kullanılmaktadır. Konjonktival otogreft yöntemi güvenli ve etkili bir tekniktir.
Göz etinin (pterjium) tedavisinde, konjonktival otogreft yöntemiyle gözün şeffaf tabakası olan kornea üzerine yürüyen et temizlenerek, konjonktivadan alınan yama doku, temizlenen bölgeye yapıştırma tekniği kullanılarak dikişsiz bir şekilde yerleştirilmektedir.
Ameliyat, lokal anestezi altında, yaklaşık 15-20 dakika sürmektedir. Göz eti (pterjium) ameliyatı sonrası hastanın gözü 24 saat boyunca kapatılır, bu süreçte gözde hafif bir rahatsızlık, yanma veya sulanma hissi olabilir. Bu genellikle normaldir ve zamanla azalır.
İlk hafta gözde şişlik ve kızarıklık görülebilir. Hastalar pterjium ameliyatı sonrası bir hafta içinde normal günlük hayatına dönebilir. Gözün tamamen iyileşmesi 1 ile 6 ay kadar sürebilir.
Doku yapıştırıcılı konjonktival otogreft tekniğinde hem nüks oranları %1-2 seviyelerine kadar düşerken hem de dikiş kullanılmadığı için ameliyat sonrası hastanın rahatsızlık hissi oldukça azalmaktadır.
Ameliyattan sonra göz eti (pterjium) dokusu tamamen temizlendiği için o bölgenin iyileşmesini hızlandıracak özel damlalar kullanılmakta ve bir tekrar etmemesi için UV ışınlarına karşı güneş gözlüğü, tozlu veya rüzgârlı vs. ortamlarda koruyucu gözlük kullanılması tavsiye edilmektedir.
Ameliyat sonrası düzenli hekim kontrolleri yapılması ve iyileşme sürecinin izlenmesi gerekmektedir.
