Retina, gözün arka kısmında yer alan, görme sinyallerini beyne ileten hayati bir dokudur. Bu hassas yapı bazen yırtılabilir, ayrılabilir ya da hasar görebilir. Bu durumda yapılan cerrahi müdahaleye retina ameliyatı denir. Özellikle retina yırtılması ve retina dekolmanı gibi durumlar, zamanında tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına yol açabilir.
Retina Ameliyatı Neden Yapılır?
Retina ameliyatı aşağıdaki durumlarda gerekli olabilir:
| Hastalık/Problem | Açıklama |
|---|---|
| Retina Dekolmanı | Retinanın alt tabakadan ayrılması durumu. Görme kaybı riski çok yüksektir. |
| Retina Yırtılması | Retinada oluşan yırtık veya delikler. Erken müdahale ile görme korunabilir. |
| Diyabetik Retinopati | Şeker hastalığına bağlı gelişen retina kanamaları. |
| Makula deliği | Retinanın merkezindeki görme noktasında delik oluşması. |
| Epiretinal membran (ERM) | Retina yüzeyinde zar oluşması sonucu görmede bozulma. |
Retina Ameliyatı Nasıl Uygulanır?
Ameliyat, hastalığın tipine ve şiddetine göre değişir. En sık kullanılan yöntemler:
- Vitrektomi: Göz içindeki sıvının alınarak retinanın onarılmasıdır. En sık tercih edilen tekniktir.
- Pnömatik retinopeksi: Göz içine gaz enjekte edilerek retinanın tekrar yapışması sağlanır.
- Skleral çökertme: Göz dışından baskı yapılarak yırtılan retina yerine oturtulur.
Retina Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Ameliyat süresi genellikle 30 dakika ile 2 saat arasında değişir. Uygulanan yöntemlere göre ortalama süreler:
| Ameliyat Türü | Ortalama Süre |
|---|---|
| Vitrektomi | 60-90 dakika |
| Pnömatik Retinopeksi | 30-45 dakika |
| Skleral Çökertme | 60-120 dakika |
Retina Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat sonrası iyileşme kişiye ve yapılan işlemin türüne göre değişmekle birlikte bazı genel aşamalar vardır:
- İlk 1-2 gün: Hafif ağrı, batma, bulanık görme olabilir.
- 1. hafta: Görme yavaş yavaş toparlamaya başlar. Göz damlaları düzenli kullanılmalıdır.
- 1. ay: Göz içi basınç kontrolü ve retina durumu izlenir.
- 2-3 ay: Görmede kalıcı iyileşme gözlenebilir.
Retina Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Baş pozisyonu doktorun önerdiği şekilde ayarlanmalıdır (özellikle gaz enjeksiyonu sonrası).
- Göz ovuşturulmamalı, ağır kaldırılmamalıdır.
- Su, sabun, makyaj gibi etkenlerden göz korunmalıdır.
- Reçeteli damlalar ve ilaçlar düzenli kullanılmalıdır.
- Gözde ani ağrı, görmede kayıp veya flaşlar olursa hemen doktora başvurulmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Retina ameliyatı sonrası kontroller ne sıklıkta yapılmalıdır?
Ameliyattan sonraki ilk hafta içinde genellikle 1-2 kontrol yapılır. Sonrasında 1, 3 ve 6. ay kontrolleriyle takip sürer. Ancak retina dekolmanı gibi ciddi durumlarda kontroller daha sık olabilir.
Retina yırtılması her zaman ameliyat gerektirir mi?
Hayır. Çok küçük yırtıklar lazer tedavisiyle kapatılabilir. Ancak geniş veya riskli yırtıklar ameliyat gerektirir.
Retina ameliyatı sonrası hemen görebilir miyim?
Hayır. Görme zamanla geri döner. Tam iyileşme birkaç hafta veya ay sürebilir.
Ameliyat sonrası işe ne zaman dönebilirim?
Genellikle 1-2 hafta içinde hafif işlere dönülebilir. Ancak ağır fiziksel işler yapanlar için süre uzayabilir.
Retina dekolmanı tekrar edebilir mi?
Evet, nadiren de olsa tekrar edebilir. Bu nedenle kontrollerin aksatılmaması çok önemlidir.
Retina ameliyatı ağrılı mıdır?
Ameliyat sırasında anestezi kullanılır, genellikle ağrı hissedilmez. Sonrasında hafif batma veya rahatsızlık olabilir.
Gaz enjeksiyonu yapılan hastalar uçağa binebilir mi?
Hayır! Göz içindeki gaz, basınç değişimlerine hassastır. Gaz tamamen emilmeden uçuş önerilmez.
Retina ameliyatı sonrası görme tamamen düzelir mi?
Retina dekolmanına erken müdahale edilirse görme büyük oranda geri dönebilir. Ancak geç kalınırsa kalıcı kayıplar yaşanabilir.
Retina hastalıkları genetik midir?
Bazı retina hastalıklarında genetik yatkınlık olabilir. Özellikle ailesinde retina dekolmanı olan kişiler dikkatli olmalıdır.
Retina ameliyatı kaç yaşında yapılabilir?
Her yaşta yapılabilir. Ancak yaşa ve genel sağlık durumuna göre yöntem değişebilir.
